Wawoe Tisaine is al bijna tien jaar caissière bij het Curaçaose waterleiding- en elektriciteitsbedrijf Aqualectra. Ze int de rekeningen van de klanten van het overheidsbedrijf. Per werkdag gaat er gemiddeld 20 duizend euro door haar handen. Ondanks de verantwoordelijkheid voor zoveel geld is ze niet in vaste dienst bij Aqualectra. Tisaine wordt door een ander bedrijf op contractbasis aan Aqualectra uitverhuurd.

De wet schrijft voor dat een arbeidskracht maximaal een jaar extern kan worden ingehuurd voor het doen van een bepaalde taak. Als het langer duurt, moet dat in vast dienstverband.

Tisaine wilde ook altijd liever in vaste dienst bij Aqualectra. Dat is beter betaald, er zijn voor vaste medewerkers gunstige secundaire arbeidsvoorwaarden en een bedrijfspensioen. Ze solliciteerde op haar eigen baan, benaderde personeelszaken, sprak de directeur er op aan, schakelde de wetswinkel in, praatte met een verantwoordelijk minister en zelfs met de voorzitter van de Staten. Het hielp allemaal niets.

Op Curaçao ontstond grote ophef over dit soort toestanden toen oud-vakbondsleider en gepensioneerd politicus Errol Cova zich het lot aantrok van de caissières bij Aqualectra.

Hij belegde een vergadering voor de uitzendkrachten en contractwerkers van Aqualectra. Er kwamen er vijftig opdagen. Na nauwkeurige inventarisatie bleken meer dan 250 mensen onterecht in een uitzendpositie te zitten. ‘Op alle afdelingen van dit overheidsbedrijf bleken al tientallen jaren uitzendkrachten het normale werk doen. Kampioen was een technisch medewerker die 31 jaar een vaste baan werd onthouden. Nu is hij net met pensioen en krijgt enkel AOW’, vertelt Cova.

De directie van Aqualectra is op non-actief gesteld, maar na tussenkomst van Cova beloofde de waarnemer dat de vaste contracten voor de caissières nog in december rond zouden komen. Het betekende een enorme omslag.

Door de actie bij Aqualectra stonden plots uitzendkrachten van alle overheidsbedrijven op de stoep bij Cova. ‘Ik kwam er achter dat bij alle overheidsbedrijven grof misbruik gemaakt wordt van uitzendkrachten en contractanten’, zegt hij. ‘Als je er de privébedrijven bij neemt die zich niet aan de arbeidswetgeving houden, kom je waarschijnlijk op iets van tienduizend mensen die eigenlijk in vaste dienst hadden moeten zijn.’ Op een in dienstverband werkende bevolking van 56.600 personen zou dat enorm zijn.

De directeur van het bedrijf dat het kassapersoneel verhuurde aan Aqualectra benadrukt dat contractant iets anders is dan uitzendkracht. ‘Beveiliging, schoonmaak of IT wordt vaak op contractbasis aan bedrijven geleverd’, zo zegt hij, ‘en het leveren van het kassapersoneel aan Aqualectra moet op die manier gezien worden.’

‘Onzin’, zegt Cova, ‘detachering, contractarbeid, uitbesteding, je mag het noemen zoals je wil, in alle gevallen worden de betreffende personen uitgeknepen.’ Cova wijst naar de ware boosdoener: de overheid heeft jarenlang de wet niet naar behoren ingevuld en toegepast.

Premier Gerrit Schotte heeft nu in een brief aan de directies van alle overheidsvennootschappen en -stichtingen laten weten dat hij van ze verwacht dat de arbeidswetgeving strikt wordt nageleefd voor wat betreft uitzendarbeid. Hij benadrukt de sociaal maatschappelijke rol die overheidsbedrijven moeten vervullen.

De gedeputeerde van Sociale Zaken en politiek verantwoordelijk voor overheidsbedrijf Aqualectra uit de vorige regering reageerde in de krant: de schuld voor de wantoestanden lag bij de uitzendkrachten zelf. Die zouden er de voorkeur aan geven bij een uitzendbureau in dienst te zijn en de vakbonden hadden het ook maar eerder voor de uitzendkrachten moeten opnemen.

Jesus Hooi, een pijpfitter die nu 23 jaar aan het lijntje wordt gehouden voor een vaste baan bij Aqualectra, verslikt zich als hij dat hoort. ‘We mochten niet bij de bond, omdat we niet in vaste dienst waren bij Aqualectra.’

Op zijn afdeling zitten tien mensen in vaste dienst en veertig werken als uitzendkracht. ‘We kregen soms van onze supervisor de raad dat we moesten solliciteren op onze eigen functie, maar al die keren dat ik dat heb gedaan, heb ik nooit wat terug gehoord. Het zou Aqualectra zoveel loonkosten hebben gescheeld dat je het in de kilowattuurprijs had kunnen merken.’ Dat de wantoestand zo lang en zo hardnekkig voortduurt wijt hij aan corruptie.

De directeur van het uitzend- en contractingbureau bevestigt dat ‘zijn’ caissières nu in december in principe in dienst komen van Aqualectra. Hij vindt dat het beëindigen van de mogelijkheid tot uitbesteding, waarvoor nu door Cova actie wordt gevoerd, tegen een wereldwijde trend ingaat en dat het de nekslag betekent voor de flexibiliteit op de lokale arbeidsmarkt.